آیا عایشه در زمان ازدواج با پیامبر در ماه شوال، 9 سال داشت؟
قبل از اسلام در میان اعراب و قریش صورتهای مختلفی از ازدواج رواج داشت که بعضی از آنها نظیر «نکاح شغار» را اسلام منع کرد، ولی آنهایی که با روح انسانیت و اسلام سازگار بود تأیید نمود.
در رابطه با ازدواج آنحضرت با عایشه باید گفت؛ اولاً: این ازدواج به درخواست ابوبکر پدر عائشه صورت گرفت؛ چراکه وی دامادی حضرت را برای خود افتخاری بس بزرگ میدانست، علاوه بر این؛ ابوبکر دارای قوم و قبیله بود و این ازدواج میتوانست مانع بزرگی بر سر راه مخالفتهای مشرکان با اسلام باشد.
ثانیاً: قطعی نیست که عائشه هنگام ازدواج با پیامبر اسلام (ص) نُه ساله بود؛ زیرا نقلهای تاریخی دیگری نیز وجود دارد؛ برای نمونه؛ در تاریخ دوازده سال تا هفده سال نیز آمده است؛ لذا برخی معتقدند: سن عائشه هنگام ازدواج با پیامبر اکرم(ص) خیلى بیش از نُه سال بود. شاهدش این است که، ابن اسحاق، عائشه را در شمار کسانى آورده که در ابتداى بعثت مسلمان شدند. او میگوید: عائشه در این زمان کوچک بود و فقط پس از هجده نفر مسلمان شد؛ یعنى نوزدهمین نفرى است که آیین مسلمانى برگزید. اگر عمر وى را به هنگام بعثت به طور مثال هفت سال بدانیم، در این صورت هنگام عقد هفده سال و موقع هجرت بیست سال سن داشت.
ضمن اینکه اسماء دختر ابوبکر ده سال یا حدود ده سال از عائشه بزرگتر بود. اسماء در مکه سال 73 هجری فوت کرد، در حالیکه صد سال داشت. بنابراین، اسماء دختر ابوبکر 27 سال قبل از هجرت به دنیا آمده بود. حال از آنجا که اسماء ده سال از عائشه بزرگتر بود؛ یعنی عایشه ابتدای هجرت هفده ساله بود.
همچنین بنابر برخی اقوال، حضرت فاطمه در سن 35 سالگی پیامبر به دنیا آمد (پنج سال قبل از بعثت) و عائشه حدود پنج سال از حضرت فاطمه کوچکتر بود. بنابر این عائشه در ابتدای بعثت به دنیا آمده است و در زمان هجرت سیزده سال داشت.
نکته دیگر اینکه عائشه نقل میکند: پیامبر(ص) به صورت مکرر از همسر اولش حضرت خدیجه یاد میکرد، تا آنجا که احساسات زنانگی عائشه تحریک میگردید و به او میگفت: ای رسول خدا! خداوند به تو همسری بهتر داده است، اما پیامبر باز از صفات و سجایای اخلاقی حضرت خدیجه یاد میکرد. این نکته بیانگر این است که حضرت رسول اکرم(ص)، انگیزهاش از ازدواج با همسرانش، به خصوص عائشه آنچیزی که به ذهن برخیها میرسد نیست، و گرنه از همسری که (در زمان ازدواج) 15 سال از خود آنحضرت بزرگتر بود، به نیکی یاد نمیکرد.
چرا برخی ها ازدواج در ماه شوال را شوم میدانند
بنابر منابع معتبر، ازدواج پیامبر اسلام با عایشه در ماه شوال صورت گرفته است. همچنین روایت شده که عایشه مردم را به ازدواج در این ماه توصیه میکرده است. علت اینکه برخیها ازدواج در این ماه را کراهت میدانند نیز به همین موضوع بر میگردد. چرا که بنابر باور غلط برخیها، از آنجایی که ازدواج پیامبر (ص) با عایشه، اتفاقات ناگواری چون جنگ جمل و مشکلات با امام علی (ع) را در پی داشته، نباید در این ماه ازدواج کرد.
اما بنابر مطلبی که در پاورقی کتاب رساله نوین، اثر علامه سید محمد حسین طهرانی، آمده است، از آنجایی که در این ماه قریضه جنسی و میل به جفت گیری در برخی از حیوانات از جمله شتر بیشتر است، برخی از اعراب این ماه را شوم دانسته و ازدواج و نکاح در آن را ناپسند میدانند. که باز هم دلیل ناموجه و اعتقاد اشتباهی است.
حکمت ازدواج های پیامبر از جمله ازدواج با عایشه
ازدواج پيامبر با زنان مختلف و متعدد براى حل يک سلسله مشكلات اجتماعى و سياسى بوده است. زيرا مى دانيم هنگامى كه پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله) نداى اسلام را بلند كرد تک و تنها بود و تا مدتها جز عده محدود و كمى به او ايمان نياوردند. او بر ضد تمام معتقدات خرافى عصر و محيط خود قيام كرد و به همه اعلان جنگ داد. طبيعى است كه همه اقوام و قبائل آن محيط بر ضد او بسيج شوند. بايد از تمام وسائل براى شكستن اتحاد نامقدس دشمنان استفاده كند كه يكى از آنها ايجاد رابطه خويشاوندى با قبایل مختلف از طريق ازدواج با زنی از آنان بود. زيرا محكم ترين رابطه در ميان عرب جاهلى رابطه خويشاوندى محسوب مى شد و داماد قبيله را همواره از خود مى دانستند و دفاع از او را لازم و تنها گذاشتن او را گناه مى شمردند. قرائن زيادى وجود دارد كه نشان مى دهد ازدواج هاى پيامبر در بسيارى از موارد جنبه سياسى داشته است
به نظر می آید ازدواج آن حضرت با عايشه نیز به خاطر مصالح سیاسی و اجتماعی آن روز جامعه مسلمانان صورت گرفت. چون پيامبر پس از درگذشت ابوطالب و خديجه زير فشار فراوان از طرف دشمنانى سرسخت چون ابولهب و ابوجهل بود و به شدت به حمايت قبايل مختلف ديگر نياز داشت. ابوبكر نيز نفوذ قبيله اى بسيارى داشت و نيز خودش از پيامبر تقاضاى ازدواج با عايشه كرد. از اين رو رد تقاضاى او به مصلحت نبود.
اهداف سیاسی
یکی از اهداف ازدواجهای پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) جهت سیاسی – تبلیغی بود؛ یعنی با ازدواج موقعیتش در بین قبایل مستحکم گردد و بر نفوذ سیاسی و اجتماعیش افزوده شود و از این راه برای رشد و گسترش اسلام استفاده نماید.
حضرت به خاطر دستیابی بر موقعیتهای بهتر اجتماعی و سیاسی، در تبلیغ دین خدا و استحکام آن و پیوند با قبایل بزرگ عرب و جلوگیری از کارشکنیهای آنان و حفظ سیاست داخلی و ایجاد زمینه مساعد برای مسلمانشدن قبایل عرب، به برخی ازدواجها رو آورد.
در راستای این اهداف پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) با زنان ذیل ازدواج کردند:
عایشه دختر ابوبکر از قبیله «تیم».
حفصه دختر عمر از قبیله بزرگ «عدی».
امحبیبه دختر ابوسفیان از قبیله نامدار بنیامیه.
امسلمه از قبیله بنیمخزوم.
سوده از قبیله بنیاسد.
میمونه از قبیله بنیهلال.
صفیه از بنیاسرائیل.
دیدگاهها